عوامل انسانی آلودگی هوا معدن‌کاوی و ذوب‌کاری: انواع فلزات جذب شده توسط ذرات معلق را در نتیجه پخش شدن این ذرات در هوا، به آن وارد می‌کند. این ذرات که در هوا معلق هستند، در واقع به دلیل خرد کردن و فرآوری رسوبات معدنی در هوا معلق شده‌اند. دفع زباله‌های معدنی: این زباله‌ها با توجه به طبیعت ذرات ریز (ناشی از خورد و فرآوری کردن سنگ‌های معدنی)، منبعی از فلزات را در هوای محیط تشکیل می‌دهند که می‌تواند بر اثر باد در ناحیه بزرگی گسترش پیدا کند. فعالیت‌های ریخته‌گری: انواع فلزات جذب شده روی ذرات معلق را به هوا وارد می‌کند. این ذرات که در هوا معلق هستند، به دلیل خرد کردن و فرآوری مواد فلزی در هوا مع...

عوامل طبیعی آلودگی هوا آتشفشان و آتش سوزی در جنگل دو عامل مهم طبیعی برای آلودگی هوا هستند. فعالیت‌های آتشفشانی: فوران آتشفشان‌ها موجب خارج شدن مجموعه‌ای از گازهای سمی شامل «گوگرد» (Sulfur) و «کلرین» (Chlorine) و ذرات معلق (ذرات خاکستر) می‌شود؛ اما معمولا آلودگی حاصل از آن‌ها به مناطق محلی محدود می‌شود. باد و جریان هوا: می‌تواند آلودگی را از زمین حمل و آن را به مناطق بزرگ‌تری ببرد. آتش‌سوزی در جنگل: کربن مونوکسید و ذرات معلق شامل «آلاینده‌های آلی» (Organic Pollutant) مانند «هیدروکربن آروماتیک چندحلقه‌ای» (Polycyclic Aromatic Hydrocarbon) را به جو اضافه می‌کند. همچنین، می‌تواند ناحیه بزرگ...

آلودگی هوا چیست؟ این روزها یکی از دغدغه‌های اساسی اغلب افراد و به ویژه شهرنشینان، بحث آلودگی هوا است. آلودگی هوا، اثرات منفی و بعضا جبران‌ناپذیری را بر سلامتی انسان‌ها دارد. اما پیامدهای آلودگی هوا، فقط محدود به انسان‌ها نیست؛ بلکه زندگی دیگر موجودات زنده، شامل جانوران و گیاهان را نیز دستخوش تغییر می‌کند. دامنه این پیامدها چنان گسترده است که حتی شامل آسیب رساندن به بناهای تاریخی، ساختمان‌ها و دیگر موارد نیز می‌شود. آشنایی بیشتر با چیستی آلودگی هوا، دلایل ایجاد آن، انواع آلودگی‌ها، انواع آلاینده‌ها، مه‌دود فتوشیمیایی، تاثیر آلودگی بر سلامتی، شاخص کیفیت هوا، راهکارهایی برای پیشگیری از آلودگی...

زیست بوم‌های دریایی: تنوع زیستی در اقیانوس‌ها، دریا‌ها و یخچال‌های طبیعی اکوسیستم‌های دریایی و آبزی 361٫739٫754 کیلومتر مربع از کره زمین را پوشش می‌دهند. 97٪ از این آب‌‌ها را آب‌های شور تشکیل می‌دهند و همین امر باعث شده است که اکوسیستم‌های دریایی به عنوان بزرگترین گروه اکوسیستم‌های جهان شناخته شوند. مشاهده و کنترل اکوسیستم‌های دریایی بزرگ (Large Marine Ecosystems) یا (LME) دشوار است، زیرا زیستگاه‌های مختلف آب شور دارای ترکیبات شیمیایی پیچیده‌ای هستند که از ساحل به ساحل و از مناطق کم عمق تا عمیق با یکدیگر تفاوت دارند. این ترکیبات پیچیده به دلیل جزر و مد و جریان‌های آبی برای همیشه در حال تغی...

زیست بوم‌های زمینی: زیستگاه‌های جهانی مبتنی بر زمین وسعت اکوسیستم‌های زمینی در حدود 148٫325٫770 کیلومتر مربع تخمین زده می‌شود و اکوسیستم زمینی تنها 29 درصداز وسعت کره زمین را در بر می‌گیرد. از آنجا که این زیستگاه‌ها متنوع هستند، اکوسیستم‌های زمینی به شش نوع مختلف تقسیم می‌شوند. «اکوسیستم جنگلی برگ‌ریز» (Deciduous Forest Ecosystem) در مناطق معتدل یافت می‌شود و طبق چهار فصل نوسانات دما و بارش را تجربه می‌کند. اهداف حفاظت کنونی محیط زیست برای حفظ این اکوسیستم‌ها، شامل احیای مجدد شکارچیان راس هرم غذایی پس از مدت‌های طولانی که آن‌ها را در این اکوسیستم‌ها سرکوب کردند و فراهم کردن محیطی پر از درخت...

اکوسیستم یا زیست بوم چیست؟ یک اکوسیستم (Ecosystem) یا زیست بوم به عنوان یک محیط به همراه هر گونه موجود زنده (Biotic Component) و تمام عوامل غیرزنده (Abiotic) که درون آن محیط وجود دارند، تعریف می‌شود. اکوسیستم همه جنبه‌های یک زیستگاه را مشخص می‌کند که شامل تمام برهمکنش‌های بین عناصر متفاوت آن است. زیست بوم می‌تواند گستره وسیعی از نور و بخش‌هایی از زندگی گیاهی و جانوری را در بر بگیرد. فرایندهایی که در یک زیست بوم انجام می‌شوند، از تولد و تولید مثل تا مرگ و تجزیه جسد موجودات زنده جانوری و گیاهی را در بر می‌گیرد. در یک اکوسیستم، ارگانیسم‌ها به سه دسته کلی طبقه‌بندی می‌شوند که شامل تولید کنندگا...

روش‌های پیشگیری از باران اسیدی اما شاید این پرسش مطرح باشد که چگونه می‌توان از بارش باران‌های اسیدی پیشگیری کرد. به این منظور راهکارهایی وجود دارد که در ادامه به آنها پرداخته شده است. تجهیزات فنی در بسیاری از کشورها از نوعی فناوری‌ به نام «گوگردزدایی از گاز» (flue gas desulfurization) یا به اختصار «FGD» برای گرفتن سولفور خروجی از دودکش کارخانه‌های زغال‌سنگ‌سوز استفاده می‌شود. یکی از نمونه‌های این روش استفاده از تجهیزی به نام «اسکرابر» (scrubber) است. اسکرابر نوعی برج است که گاز خروجی با یک فن به آن وارد و از سمت دیگر خارج می‌شود. در برج اسکرابر از آب‌آهک برای جذب سولفور دی اکسید گاز خروجی ب...

بررسی اثرات مخرب باران اسیدی در ادامه، به اثرات مخربی می‌پردازیم که باران‌های اسیدی به دنبال دارند. آب‌های سطحی و حیوانات آبزی کاهش pH و حضور آلومینیوم در آب‌های سطحی که هر دو نتیجه باران اسیدی است، به زندگی حیوانات آبزی مانند ماهیان صدمات جبران‌ناپذیری وارد می‌کند. در pH کمتر از پنج، ماهی‌ها نمی‌توانند از تخم بیرون بیایند و در آب‌های اسیدی‌تر حتی ماهیان بزرگ می‌میرند. هم‌زمان با اسیدی شدن دریاچه‌ها، تنوع زیستی کاهش می‌یابد. خاک زیست خاکی با باران اسیدی آسیب بسیاری می‌بیند. برخی از میکروب‌های مناطق گرمسیری قادر به مصرف سریع اسیدها هستند؛ با این حال میکروب‌های دیگر توانایی تحمل pH پایین را...

باران اسیدی چیست؟ هر روز در اخبار، مقالات، کتب یا گفت‌و‌گوهای روزانه در مورد «باران اسیدی» (acid rain) می‌خوانیم یا می‌شنویم. اما باران اسیدی چیست؟ چگونه تشکیل می‌شود و چه اثراتی دارد؟ در این نوشته سعی خواهیم کرد به درک بهتری از این موارد برسیم. به هرگونه پایین آمدن مواد اسیدی همراه با باران، برف، مه، شبنم یا حتی ذرات جامد باران اسیدی گفته می‌شود. گرچه بهتر است در مطالب علمی از «بارش اسید» (acid precipitation) استفاده کرد. البته معادل فارسی این عبارت خیلی رایج نیست. جالب است بدانید که باران تمیز در حد کمی به دلیل وجود دی اکسید کربن در هوا، اسیدی است؛ چراکه آب بعد از واکنش با این ...

چرا تخریب تنوع زیستی خطرناک است؟ از میان رفتن گونه‌ها باعث تخریب زیست‌بوم‌ها می‌شود و پس‌لرزه‌های آن هم به جامعه انسانی ضربه خواهد زد. گرده‌افشانی گیاهان زراعی به دست زنبورها و تصفیه آب در مرداب‌ها دو نمونه از فرایندهای طبیعی هستند که از همین حالا بر اثر تخریب محیط زیست به شدت آسیب دیده‌اند و نابودی آن‌ها زندگی انسان‌های زیادی را تهدید می‌کند. به این ترتیب پا گذاشتن به جای پای دایناسورها و منقرض‌شدن، چندان از سرنوشتی که انسان‌ها برای خود رقم می‌زنند، دور نیست. در حال حاضر نرخ انقراض گونه‌های مهره‌داران به حدی رسیده که روند بی‌بازگشتی به سوی تخریب طولانی‌مدت زیست‌بوم‌ها آغاز شده و اگر این ن...