بررسی مسائل زیست محیطی مربوط به ریزگرد
گازهای گلخانهای که گفته میشود عامل بیشتر افزایش دمای کرهی زمین هستند، به غیر از بخار آب، شامل چهار گاز اصلی میشوند؛ کربن دیاکسید (CO2)، متان (CH4)، نیتروژن اکسید (N2O) و آنچه که هالوکربن یا CFC نامیده میشود یعنی ترکیب هالوژنها مانن گازهای دارای فلوئور (F)، کلر (Cl) و برم (Br) و ید (I) با کربن. در حالی که برخی از این گازها بهطور طبیعی هم توسط زمین تولید میشوند، چگالی بیش از حد آنها میتواند به تغییرات شدید جوی منجر شود.
ریزگردها میتوانند با مشکلات جدی سلامتی هم مرتبط باشند. قرار گرفتن در معرض ذرات بسیار کوچک آلایندهی موجود در هوا، با افزایش بیماریهای تنفسی، افزایش عملکرد ریه و حتی مرگ همراه است. همچنین برخی ذرات که به تشکیل باران اسیدی کمک میکنند، میتوانند دریاچهها، رودخانهها و رودها را برای آبزیان نامناسب کنند. علاوه بر این باران اسیدی میتواند به ساختمانها، بناهای تاریخی و رنگ خودروها آسیب برساند و حتی آلایندههایی که باعث ایجاد ریزگرد میشوند، ممکن است باعث تشکیل گاز ازن در سطح زمین شوند که یکی دیگر از آلایندههای زیانبار محسوب میشود.
آسمان با ریزگرد همچنین میتواند مشکلاتی را در عکاسی ایجاد کند. گاهی برای ایجاد تصاویر دقیق از اجسام دور فیلتر کردن بخش زیادی از اتمسفر متراکم، ضروری است. پراکندگی نور از ذرات ریزگرد میتواند باعث اختلالات دید شود که در تجهیزات عکاسی اختلال ایجاد میکند. در روزهای با ریزگرد، رنگهای طلوع و غروب خورشید کمرنگ بهنظر میرسند و ممکن است ستارگان در شب دیده نشوند. در برخی موادر اثرات ریزگرد میتواند آنقدر زیاد باشد که در نزدیکی غروب خورشید، خورشید پیش از رسیدن به افق بهطور کامل ناپدید شود.
فناوری و ریزگرد
اگرچه فناوریهای تازهای مانند خاکپوشها و مالچهای زیستی، فناوری نانوکلِی (نانورُس) و پارچههای نشاستهای میتواند راهکارهای جدید کوتاهمدت برای مقابله با پدیدهی ریزگرد باشد اما با افزایش آلایندههایی که فعالیتهای انسانی بهصورت مستقیم و غیرمستقیم وارد جو میکند، بسیاری به فکر از بین بردن بلندمدت سهم انسان در این زمینه افتادند.
اکنون دولتهای زیادی، برنامههای بلندمدت خود را در مسیر توسعهی پایدار سازگار با محیط زیست قرار دادهاند. برای نمونه حرکت به سمت سوختهای هیدروژنی از این جمله است و حتی اتحادیهی اروپا در سالهای گذشته از استراتژی هیدروژن رونمایی کرد که طی آن شرکتها و صنایع را موظف میکند تا سال ۲۰۵۰ کربنخنثی شوند.
علاوه بر تحول صنعت، گسترش فضای سبز شهری هم میتواند اثر بسزایی در کاهش آلودگی داشته باشد. امروزه درختکاری و مراقبت از فضاهای سبز شهری بهعنوان یک عنصر کلیدی در برنامهریزی شهری پایدار درنظر گرفته میشود.
یک مطالعهی کاملا تازه هم که در چین انجام شده نشان میدهد فناوری و نوآوری شهری تأثیر بسیار زیادی بر کاهش آلودگی ریزگردها دارند. بر اساس این پژوهش افزایش نوآوری شهری بهطور قابل توجهی آلودگی را کاهش میدهد. حتی پس از برخورد با مشکلات احتمالی در این مسیر، نتیجهی مثبت همچنان باقی خواهد بود.
مصرف انرژی و تراکم صنعتی دو زمینهی مهمی هستند که نوآوری شهری از طریق آنها بر آلودگی ناشی از ریزگرد اثر میگذارد. بنابراین نوآوریهای پایدار در حوزهی تکنولوژی بهعنوان نیروی محرکهی اصلی توسعه، میتوانند بهنوعی حمایت جدی برای بهبود محیط زیست باشند.