زیست بومهای زمینی: زیستگاههای جهانی مبتنی بر زمین
وسعت اکوسیستمهای زمینی در حدود 148٫325٫770 کیلومتر مربع تخمین زده میشود و اکوسیستم زمینی تنها 29 درصداز وسعت کره زمین را در بر میگیرد. از آنجا که این زیستگاهها متنوع هستند، اکوسیستمهای زمینی به شش نوع مختلف تقسیم میشوند.
«اکوسیستم جنگلی برگریز» (Deciduous Forest Ecosystem)
در مناطق معتدل یافت میشود و طبق چهار فصل نوسانات دما و بارش را تجربه میکند. اهداف حفاظت کنونی محیط زیست برای حفظ این اکوسیستمها، شامل احیای مجدد شکارچیان راس هرم غذایی پس از مدتهای طولانی که آنها را در این اکوسیستمها سرکوب کردند و فراهم کردن محیطی پر از درختان بالغ در جهت جبران جنگلزدایی کنترل نشده است.
«اکوسیستمهای بیابانی» (Desert ecosystems)
میتوانند گرم و خشک، نیمه خشک، ساحلی یا سرد باشند. خصوصیتی که اینها را به هم پیوند میدهد، فقدان آب و نبود لایهای از خاک است که در آن پوشش گیاهی بزرگتری مانند درختچهها و درختان بتوانند رشد کرده و تکثیر شوند. در حالی که زندگی بومی در این اکوسیستمها با فقدان آب سازگار شده است، یک کویر هنوز قادر به حمایت از جمعیت یک زیستگاه مرطوب نیست. تعداد زیادی از گیاهخواران به اندازه کافی قادر به زنده ماندن در یک محیط بیابانی نیستند و این امر به نوبه خود تعداد موجودات بزرگ و گوشتخواران بزرگتر را در اکوسیستمهای بیابانی محدود میکند.
«چمنزارها» (Grasslands)
به عنوان «مرغزار» (Prairies)، «پامپا» (Pampas)، «ساوانا» یا گرم دشت (Savanna) یا «استپ» (Steppe) نیز شناخته میشوند. این اکوسیستمها میتوانند گرمسیری یا معتدل باشند و در واقع چمنزارها زیستگاههایی هستند که از پیوند بین کویر و جنگل شکل میگیرند. آنها به ندرت باران کافی را برای حمایت از درختان دریافت میکنند، اما به اندازه کافی مواد مغذی خاک برای تغذیه گیاهان بزرگ و علفی را دارند. این مواد مغذی انرژی قابل توجهی را برای مصرف کنندگان اولیه فراهم میکنند. با وجود تعداد زیادی از تولید کنندگان، یک اکوسیستم چمنزار به طور مشابه میتواند از مناطق بزرگی از علفزارها حمایت کند که به نوبه خود مصرفکنندگان را در طول زنجیره غذایی میتوانند تغذیه کنند.
تایگا (Taiga)
منطقهای از جنگلهای زیر ناحیه شمالگان، جنوب دایره قطب شمال است. این اکوسیستم لایههای خاک منجمد (Permafrost) یا سنگهایی در زیر خاک کم عمق دارد که باعث ایجاد خاک باتلاقی یا مردابی در آن میشوند. اکوسیستم تایگا تعداد زیادی از گیاهان مخروطی مانند کاجها را پشتیبانی میکند، مخروطها درختانی با رشد آهسته و مقاوم به سرما هستند. سایر گیاهان اغلب عمر کوتاهی دارند و شامل گل سنگها، گیاهان باتلاقی و درختچههای کوچک هستند. نقشه زیر نحوه توزیع این اکوسیستم در سراسر جهان را نشان میدهد.
صفحهی اینستاگرام شرکت بوم پایش اصفهان
«جنگلهای بارانی گرمسیری» (Tropical Rain Forests)
احتمالاً مهمترین زیست بوم در زمینه حفاظت از محیط زیست به شمار میآیند. این زیست بوم که در نزدیکی خط استوا واقع شده، با داشتن بارندگی و گرمای مداوم و نداشتن همه فصول، دارای اقلیمی پایدار است، اما وجود ابر و سایه درختان باعث میشود کف جنگلهای بارانی به مکانی تاریک تبدیل شود. از طریق بارندگی مداوم، خاک از مواد مغذی شسته میشود. در اکوسیستم جنگلهای بارانی عمر گیاهان طولانی است و سازگاری زیادی با محیط دارند و همین امر اکوسیستم جنگلهای بارانی گرمسیری را به اکوسیستم زمینی با بیشترین تنوع زیستی تبدیل میکند.
زیست بوم «توندرا» (Tundra)
آخرین مورد از شش اکوسیستم زمینی، محیطی بدون درخت در دایره قطب شمال است. تغییرات آب و هوایی در توندرا به سرعت میتواند این اکوسیستم را تغییر دهد، به طوری که آب و هوای گرم، ممکن است شکارچیان غیربومی را به آنجا وارد کند، جایی که آنها برای طعمههای محدود با یکدیگر رقابت میکنند.
با گرم شدن آب و هوا در این اکوسیستم ،بوتههای خاصی در آن رشد میکنند که میتوانند لایه خاک منجمد قطبی را ذوب کنند. این بوتهها با گلسنگ که منبع اصلی غذای گوزن شمالی است، رقابت میکنند.