آلایندههای رادیواکتیو چیست؟
«آلودگی رادیواکتیو» (Radioactive Pollution) به افزایش سطح تشعشعات طبیعی گفته میشود که به دلیل فعالیتهای انسانی به وقوع میپیوندند. تخمین زده میشود که حدود ٪۲۰ از تشعشعاتی که انسانها در معرض آنها قرار میگیرند، به دلیل فعالیتهای انسانی است. از جمله فعالیتهای انسانی که منجر به آزادسازی تشعشعات میشود، میتوان به فعالیتهای مربوط به مواد رادیواکتیو مانند معدنکاوی، مدیریت و فرآوری مواد رادیواکتیو، ذخیرهسازی زبالههای رادیواکتیو و همچنین، استفاده از واکنشهای رادیواکتیو برای تولید انرژی (نیروگاههای برق هستهای)، استفاده از تشعشعات با اهداف درمانی (اشعه ایکس) و امور تحقیقاتی اشاره کرد.
اما درباره مایکروویو، تلفنهای همراه، فرستنده رادیویی، دستگاههای بیسیم، کامپیوترها و دیگر کالاهای مورد استفاده در زندگی روزمره چه میتوان گفت؟ هنگامی که صحبت از تشعشعات میشود، افراد بمبها و انفجارهای هستهای را به خاطر میآورند. در حالیکه اینها منابع جدی برای سطح بالایی از تشعشعات (با انرژی بالا) هستند. منابع زیاد دیگری وجود دارد که متداولتر هستند و عملا همه جا وجود دارند و سطح پایینی از تشعشعات را تولید میکند و اساسا بدون آنکه به آنها توجه شود باقی میمانند. حقیقتا چند نفر از انسانها به تلفنهای همراه به عنوان منبعی از تشعشعات فکر میکنند؟
آلاینده های رادیواکتیو
هنوز هم تلفنهای همراه، دکلهای تلفن همراه، تلفنهای بیسیم، تلویزیونها، کامپیوترها، اجاقهای مایکروویو، آنتنها، رادارهای نظامی و هواپیمایی، ماهوارهها و اینترنت بیسیم، همه و همه منابع تشعشعات هستند. همچنین، اشعه ایکس که با اهداف پزشکی مورد استفاده قرار میگیرد نیز از جمله منابع تشعشعات هستهای محسوب میشوند. با در نظر گرفتن این موضوع، تصویر آلودگی هستهای به طور موثری گسترش پیدا میکند. از انفجارها و حوادث هستهای که در برخی از نقاط به وقوع میپیوندد، تصویر آلودگی هستهای به ماتریس پیچیدهای مبدل میشود که همه زمین را در بر میگیرد و بنابراین، همه ما در هر کجای کره زمین را متاثر میکند. همین موجب میشود تا افراد از خودشان بپرسند، آیا تشعشعات خیلی بد هستند؟ اگر اینطور است، چرا همه ما تا این لحظه نمردهایم و یا مریض نشدهایم؟
صفحهی اینستاگرام شرکت بوم پایش اصفهان
تشعشعات، اساسا انرژیهایی هستند که سفر و در طی سفر خود، گسترش پیدا میکنند. به این موارد، «تشعشعات الکترومغناطیس» (Electromagnetic Radiation) گفته میشود. به عنوان مثالی از این مورد میتوان به نور مرئی، موجهای رادیویی، مایکروویوها، «فروسرخ» (Infrared)، «نورهای فرابنفش» (Ultraviolet)، «اشعههای ایکس» (X-ray) و «اشعههای گاما» (Gamma Ray) اشاره کرد. تفاوت بین انواع این تشعشعات شامل تفاوت در مواردی مانند خصوصیات فیزیکی مانند انرژی، فرکانس و طول موج است. بدین ترتیب، تنوعی از تشعشعات الکترومغناطیس وجود دارد. این یعنی هر یک از این انواع تشعشعات اگر به وسیله فعالیتهای انسانی تشدید شوند، میتوانند آلودگی هستهای ایجاد کنند. اگرچه، اندازه آلودگیهای ایجاد شده متفاوت است.
خطر آلودگی ایجاد شده به وسیله تشعشعات دارای سطح انرژی بالاتر مانند اشعههای گاما، صرفنظر از مدت زمانی که فرد در معرض آن قرار میگیرد، بسیار بیشتر است. این تشعشعات از طریق انفجار سلاحهای هستهای و در نیروگاههای برق تولید میشوند. بنابراین، آلودگی هستهای بیشتر در چنین مواردی معنا پیدا میکند و با وجود آنکه منابع متعددی از تشعشعات وجود دارند، معمولا تشعشعات دارای انرژی بالا هستند که خطرهای سلامتی جدی را (مانند سرطان و مرگ) برای انسان در پی دارند. به همین دلیل است که هنگام صحبت کردن پیرامون آلودگی رادیواکتیو و اثرات آن، روی منابع تشعشعات دارای خطرات سلامتی بالا متمرکز میشوند. اگرچه، دیگر انواع تشعشعات (در دوز پایین و در طول مدت بیشتری) ممکن است مشکلات گوناگون و مهمی را شامل اختلالات اعصاب، تولید مثل و قلب در پی داشته باشند.